Τα ξημερώματα της 31ης Ιανουαρίου του 1996, κορυφώθηκε η κρίση στα Ίμια, ένα γεγονός που έφερε κοντά όσο ποτέ στον πόλεμο την Ελλάδα και την Τουρκία στη σύγχρονη ιστορία τους.

Το επεισόδιο εντάσσεται στο πλαίσιο των ελληνο-τουρκικών διαφορών στο Αιγαίο, που εμφανίσθηκαν δυναμικά στο προσκήνιο μετά τη Μεταπολίτευση. Η Ελλάδα αναγνωρίζει ως μόνη διαφορά της με τη γείτονα την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, ενώ η Τουρκία θέτει τα θέματα του εναερίου χώρου (αναγνωρίζει 6 και όχι 10 μίλια), του FIR Αθηνών, της αποστρατιωτικοποίησης των νήσων του Αιγαίου και με την κρίση των Ιμίων το καθεστώς κάποιων βραχονησίδων («Γκρίζες Ζώνες»).

Τα Ίμια είναι δύο μικρές ακατοίκητες βραχονησίδες μεταξύ του νησιωτικού συμπλέγματος των Δωδεκανήσων και των νοτιοδυτικών ακτών της Τουρκίας. Απέχουν 3,8 ναυτικά μίλια από το Μποντρούμ (Αλικαρνασσός) της Τουρκίας, 5,5 ν.μ. από την Κάλυμνο και 2,5 ν.μ. από το πλησιέστερο ελληνικό έδαφος, τη βραχονησίδα Καλόλιμνος.

Η Κρίση των Ιμίων δεν είχε συνέπειες ως προς το καθεστώς των νησιών. Ωστόσο, έδωσε αφορμή στην Τουρκία να θέσει ζήτημα «Γκρίζων Ζωνών» στο Αιγαίο, αμφισβητώντας την κυριαρχία της Ελλάδας σε αρκετά νησιά και να θέσει ένα ακόμη θέμα στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών διαφορών.
 
 
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
 
 
26 Ιανουαρίου 1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία στο ένα νησί, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού. Θα κατηγορηθεί αργότερα από τους συντρόφους του στο ΠΑΣΟΚ ότι ήταν αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά.

27 Ιανουαρίου 1996: Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας «Χουριέτ» στη Σμύρνη μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της «Χουριέτ», με τους Τούρκους να πανηγυρίζουν για την ελληνική αποτυχία.

28 Ιανουαρίου 1996: Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού «Αντωνίου» κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους Έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση της έντασης.

29 Ιανουαρίου 1996: Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς τη Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.

30 Ιανουαρίου 1996: Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Του εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά εφόσον προκληθεί θα αντιδράσει δυναμικά. Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία. Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση (αποχώρηση του αγήματος, όχι και της σημαίας).

31 Ιανουαρίου 1996

00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού. Ο Υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, φθάνει καθυστερημένα, επειδή παίρνει μέρος σε τηλεοπτική εκπομπή.

01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.

04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απογειώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.

04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.

Δυστυχώς αργότερα θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός. Όσον αφορά τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί μία σίγουρη απάντηση.

Η συγκλονιστική μαρτυρία ΟΥΚα

«Η εντολή που είχαμε ήταν να σηκώσουμε την σημαία μας, και να υπερασπιστούμε τη πατρίδα μας. Και αυτό κάναμε. Τα βράδια κάναμε την προσευχή μας κάτω από την σημαία. Στεναχωρηθήκαμε όταν μας είπαν να κατεβάσουμε την σημαία μας και να φύγουμε. Κάναμε αυτό που δεν είχαμε σκεφτεί ποτέ.»

Η μαρτυρία του ΟΥΚα Θεόδωρου Μούση, συγκλονίζει ακόμα και σήμερα.

«Στις επτά και μισή, πήραμε διαταγή να μαζέψουμε τα πράγματα και να πάρουμε το σύμβολο μαζί μας», περιγράφει ο Θεόδωρος Μούσης, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής των βατραχανθρώπων.

«Πήγαμε εκεί ξέροντας ότι θα πεθαίναμε στην περίπτωση εμπλοκής. Αυτές ήταν οι διαταγές. Στόχος μας; Να εξοντώσουμε όσους περισσότερους μπορούσαμε κερδίζοντας χρόνο. Γι’ αυτό και ο εξοπλισμός μας ήταν υπερσύγχρονος», προσθέτει ο επικεφαλής των Ελλήνων βατραχανθρώπων.

Ο πρώην Α/ΓΕΣ Φραγκούλης Φράγκος, σε συνέντευξή που παραχώρησε στη Real το 2012 News εξέφρασε την εξής στρατηγική.

Απευθυνόμενος στον πρώην βουλευτή και δημοσιογράφο Γιώργο Λιάνη που του πήρε τη συνέντευξη, ο πρώην Α/ΓΕΣ ανέπτυξε το σκεπτικό του για το πως θα αποφεύγαμε τη κατάληψη των Ιμίων:

«Εγώ πάντως Γιώργο ,στη βραχονησίδα θα είχα ρίξει τρία-τέσσερα καπνογόνα και με πρόσχημα ότι έχει πάρει φωτιά θα έστελνα τα Καναντέρ να σβήσουν τη φωτιά. Δεν ξέρω τι θα γινόταν με τους Τούρκους κομάντος. Πάντως δεν θα καταλάμβαναν τη βραχονησίδα. Να πας στον ναύαρχο Λυμπέρη μια ημέρα. Έχει να σου πει πολλά γι’ αυτό το θέμα» είπε ο κ. Φράγκος.
 
Το θέμα των Ιμίων μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας παραποιημένο όπως όλα τα άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με τις παραβιάσεις που δεχόμαστε από την Τουρκία, τις απειλές στους Έλληνες ψαράδες της περιοχής και την αδιάλλακτη αλαζονεία που επιδεικνύει κάθε φορά.

Οι υπεύθυνοι της εθνικής ταπείνωσης των Ιμίων, τον σκοτεινό εκείνο Ιανουάριο του 1996, επιχείρησαν να δικαιολογήσουν την προδοσία τους ισχυριζόμενοι πως απέτρεψαν έναν οδυνηρό πόλεμο με δραματικές συνέπειες, με το μικρότερο δυνατό κόστος. Προς τούτο και ο τότε πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Κώστας Σημίτης, απηύθυνε από την Βουλή το περίφημο «ευχαριστώ την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών»… https://www.youtube.com/watch?v=XST8kkTSPsA 

Η πολιτική ατολμία της τότε κυβέρνησης υπό την ηγεσία του κ. Κώστα Σημίτη ενίσχυσε τη βουλιμία του τουρκικού πολιτικοστρατιωτικού κατεστημένου, το οποίο υποστήριξε με διάφορα μυθεύματα τη θεωρία των «Γκρίζων Ζωνών» στο Αιγαίο προκειμένου να εγείρει διεκδικήσεις επί του ζωτικού χώρου της Ελλάδος και των νησιών της. Ταυτοχρόνως, άφησε πίσω τρεις νεκρούς αξιωματικούς, οι οικογένειες των οποίων αναζητούν έως και σήμερα την αλήθεια.