ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ-ΣΤΟΥΡΤΖΑ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΕΚΠΛΗΡΩΤΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
“…Χιλίας επί χιλίων ευχαριστίας δεσποσύνη δια την ευγένειαν μεθ’ ης με ενθυμείσθε. Αι δύο επιστολαί σας, η μία εκ Βάδης και η άλλη εκ Μπρούσελ, μοι παρέσχον μεγάλη ευχαρίστησιν. Η πρώτη εν τη οποία ομιλείτε περί των ονείρων υμών επί της τύχης της πατρίδος ημών επιβεβαιοί και τα ιδικά μου ονειροπολήματα…”.
Εκδηλώσεις και υλικό για τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια, εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα. Το φαινόμενο δεν είναι παράδοξο – όλοι οι Έλληνες, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, δείχνουν να διατηρούν μια μυστική σχεδόν σχέση με το πρόσωπό του, η οποία ενισχύεται με το χρόνο. Την εποχή αυτή, λειτουργεί ήδη μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκθεση στη Βουλή των Ελλήνων, με πρωτογενές υλικό απ’ τη ζωή του Κυβερνήτη – αν κάτι ωστόσο, συνήθως μας διαφεύγει, είναι ο άνθρωπος Καποδίστριας, όχι ο πολιτικός, ή ο μύθος.
«Ιωάννης Καποδίστριας – Ρωξάνδρα Στούρτζα: Έρωτας ανεκπλήρωτος» ήταν ο τίτλος εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Θεοχαράκη. Με συνοδεία μουσικών έργων της ρομαντικής περίοδου, όπου στο επίκεντρο βρισκόταν η «Σονάτα των Αποχαιρετισμών» του Μπετόβεν – ένα έργο που αγαπούσε ιδιαίτερα ο Κυβερνήτης – η ηθοποιός Μάγδα Μαυρογιάννη, η πιανίστα Ναταλία Μιχαηλίδου και ο διευθυντής του Ιδρύματος Θεοχαράκη, Φώτης Παπαθανασίου, προέβησαν σε μία σκηνοθετημένη αφήγηση του έρωτα των δύο Ελλήνων ευγενών, στο ιστορικό φόντο που τον καταδίκασε να μείνει ανολοκλήρωτος.
Ρωξάνδρα Στούρτζα: Η «δεσποινίδα επί των τιμών» της Τσαρίνας με την ελληνική καρδιά
Η Ρωξάνδρα Στούρτζα δεν ήταν μία τυχαία γυναίκα. Κόρη της Φαναριώτισσας Σουλτάνας Μουρούζη με καταγωγή απ’ τον Πόντο, και του πρίγκηπα της Μολδαβίας, Σκαρλάτου Στούρτζα, υπήρξε άνθρωπος με υψηλή παιδεία και έντονους φιλοσοφικούς και κοινωνικούς προβληματισμούς. Παρότι η Τσαρίνα της Ρωσίας την επέλεξε για “δεσποινίδα επί των τιμών”, η ίδια ήταν φιλελεύθερων πεποιθήσεων. Στα 1809, σε ηλικία 23 ετών θα γνωρίσει στην Αγία Πετρούπολη τον Ιωάννη Καποδίστρια. Έξι χρόνια αργότερα, οι δύο νέοι θα βρεθούν στη συνοδεία του τσαρικού ζεύγους στην Αυστρία για το Συνέδριο της Βιέννης, όπου θα γνωρίσουν τον Έλληνα λόγιο, Άνθιμο Γαζή, κατοπινό συναρχηγό της Φιλικής Εταιρείας, όπως επίσης και τον ιεράρχη Ιγνάτιο Ουγγροβλαχίας. Καρπός των επαφών αυτών θα είναι η ίδρυση της Φιλομούσου Εταιρείας της Βιέννης, ενός εκπαιδευτικού προεπαναστατικού εγχειρήματος του οποίου η Ρωξάνδρα υπήρξε συνιδρύτρια, που το διέλυσε αργότερα ο Μέτερνιχ.
Δεν κατάφεραν να ενώσουν τις ζωές τους…
Η διπλωματική καριέρα του Καποδίστρια και η διαίσθησή του πως η υπηρεσία του ελληνικού Αγώνα θα απέκλειε μια ομαλή οικογενειακή ζωή, δεν θα επιτρέψουν στους δύο νέους να ενώσουν τις ζωές τους. Ακόμα περισσότερο ωστόσο, ενάντια στο γάμο αυτό θα κινηθεί και η Τσαρίνα, στην υπηρεσία της οποίας παρέμενε η Ρωξάνδρα. Η Τσαρίνα την πιέζει να παντρευτεί το Γερμανό κόμη Έντλιγκ, υπουργό των Εξωτερικών του δουκάτου της Βαϊμάρης – κι ο λευκός κι άχαρος γάμος θα πραγματοποιηθεί.
Έκτοτε, οι δύο Έλληνες ευγενείς θα ζήσουν μακριά, διατηρώντας μονάχα αλληλογραφία. Ακόμα και στις επιστολές αυτές, διαπιστώνει κανείς το ζήλο της Ρωξάνδρας να ενισχύσει χρηματικά και πρακτικά την ελληνική παιδεία των νέων ομογενών, (χρηματοδοτώντας για παράδειγμα την έκδοση της «Ιφιγένειας» του Γκαίτε στα ελληνικά το 1818). Με το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821, η Ρωξάνδρα θα περιθάλψει με δικά της έξοδα, χιλιάδες Έλληνες (κυρίως γυναικόπαιδα και γέροντες) που κατέφθαναν στην Οδησσό από την Ελλάδα για να προστατευτούν, και θα εξαγοράσει γυναίκες και αιχμαλώτους που πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής οι Οθωμανοί. Με επιστολές της στην αριστοκρατία της Ευρώπης, προσπαθεί να κινητοποιήσει τους ανθρώπους της τάξης της υπέρ της ελληνικής υπόθεσης.
Το τελευταίο της γράμμα δεν τον βρήκε ζωντανό…
Στο τελευταίο του γράμμα στην Ρωξάνδρα, ο Καποδίστριας τής ζητά να τον θυμάται στις προσευχές της και αναρωτιέται αν θα ξανασυναντηθούν. Το τελευταίο της γράμμα, δεν θα τον βρει ζωντανό.
Τα κείμενα της εκδήλωσης επιμελήθηκε η Μάγδα Μαυρογιάννη, την εικαστική επιμέλεια η Ίρις Κρητικού, πιάνο έπαιξε η Ναταλία Μιχαηλίδου, ενώ στις μουσικές παρενθέσεις συμμετείχε με όμποε ο Βαγγέλης Χριστόπουλος.
Πηγή: kerdos.gr
0 Comments