Το ισλαμιστικό κόμμα του ”σουλτάνου” Ρ.τ. Ερντογάν μπορεί να νίκησε στις βουλευτικές εκλογές που έλαβαν χώρα στην Τουρκία, ωστόσο έχασε την αυτοδυναμία του στην εθνοσυνέλευση την οποία διατηρούσε εδώ και 13 χρόνια. 


Το εκλογικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουνίου σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής αυταρχικής, επιθετικής και αλαζονικής, καθώς ο Ρ. Τ. Ερντογάν είχε μεγαλεπίβολα σχέδια τα οποία πλέον μπαίνουν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.


Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που κυβερνά την χώρα από το 2002, συγκέντωσε το 40,8% των ψήφων, ενώ το κουρδικό κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) έλαβε το 13,1% και στέλνει 80 βουλευτές στο κοινοβούλιο, μεταδίδουν τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα.

Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης(MHP) συγκέντρωσαν ποσοστά 25,1% και 16,3% αντίστοιχα.
 
Ο μεγάλος νικητής των εκλογών είναι το HDP, αλλά και όλες οι εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες της Τουρκίας. Ο λόγος που το HDP κέρδισε τόσες πολλές ψήφους είναι ότι ποτέ δεν απέκλεισε κανέναν πολίτη αυτής της χώρας, όπως ακριβώς έκαναν οι κυβερνώντες και γενικά το λεγόμενο ”βαθύ κράτος” της Τουρκίας.

 
Στατιστικά στοιχεία των εκλογών

Για πρώτη φορά βλέπουμε στην Τουρκία ο αριθμός των γυναικών να είναι τόσο υψηλός. Συνολικά εξελέγησαν 96 γυναίκες, αντί 79 το 2011 και σε σύνολο 550 εδρών, μάλιστα το φιλο-κουρδικό, αριστερό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP)  οποίο θα εκπροσώπηθεί από 31 γυναίκες σε σύνολο 80 βουλευτών.

Για πρώτη φορά όμως, ”μπαίνει΄΄ στην τουρκική Εθνοσυνέλευση- επίσης με το HDP- και μια Κούρδισα Γεζίντι.

Για πρώτη φορά μετά από πολυετή απουσία από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, η χριστιανική μειονότητα θα έχει και πάλι εκπροσώπηση

Περισσότερες από 1,3εκατ. Ψήφοι χαρακτηρίστηκαν ως «άκυρες» καταγράφοντας αύξηση κατά 30% συγκριτικά με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Αίτια της ήττας Ερντογάν

Το ΑΚΡ πήρε την εξουσία το 2002, κατά την διάρκεια αυτων των χρόνων ο Ερντογάν στην ουσία κατήργησε το προηγούμενο καθεστώς των κεμαλικών, το οποίο ήταν αυταρχικό και σοβινιστικό και κατόρθωσε να συσπειρώσει ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος στο όνομα της δημοκρατίας. 

Ομως γρήγορα το παλαίο καθεστώς αντικαταστάθηκε με ενα νέο ”βαθύ κράτος”, το οποίο έγινε πιο αυταρχικό, πιο συντηρητικό  και την θέση του κεμαλισμού πήρε ο τουρκοισλαμισμός (και μάλιστα σουνιτικός).

Ο ημιπαράφρων Ερντογάν, καθ’όλη την διάρκεια αυτών των ετών φίμωσε τα ΜΜΕ τα οποία δεν εξυπηρετούσαν τα δικά του συμφέροντα, καταδίωξε και φυλάκισε δημοσιογράφους, έκλεισα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς αποκάλυψαν την σκληρή και διαβρωμένη πολιτική του Ερντογάν και επιστέγασμα για την καμπή του ΑΚΡ ήταν η αλλαγή του πολιτειακού συστήματος της Τουρκίας, όπου από Προεδρευόμενη ο ”σουλτάνος” ήθελε να την μετατρέψει σε Προεδρική Δημοκρατία.
 

Η απόφασή του επίσης να ριχτεί προσωπικά στην προεκλογική μάχη – παρόλο που θα έπρεπε να τηρεί ουδετερότητα – πόλωσε την κοινωνία (λαϊκοί εναντίον θρήσκων, Σουνίτες εναντίον Αλεβιτών, Κούρδοι εναντίον Τούρκων) είχε ως αποτέλεσμα να χάσει την υποστήριξη μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος.
 

Εν συνεχεία προέκυψε το ζήτημα με το Λευκό Παλάτι, όπου σύμφωνα με υπολογισμούς που έκανε το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων της Άγκυρας, έδειξαν ότι ο λογαριασμός έφτασε τα 5 δισεκατομμύρια λίρες (1,6 δισεκατομμύρια ευρώ). Αυτό δεν εμπόδισε τον Ερντογάν από το να κομπάζει για το παλάτι του. “Έχει 1.150 δωμάτια, όχι 1000!”


Ο μεγάλος νικητής των εκλογών

Ο μεγάλος νικητής των εκλογών είναι το HDP και ο Κούρδος προεδρός του Ντεμιρτάς. Το ΗDP  ξεκίνησε ως κουρδικό, όμως κατόρθωσε να συσπειρώσει τα διάφορα διάσπαρτα και κατακερματισμένα κινήματα, αλλά και τις εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες της Τουρκίας.


Το HDP  κόμμα κατόρθωσε να σπάσει το αντιδημοκρατικό φράγμα του 10%, το οποίο 10% είχε δημιουργηθεί μόνο και μόνο για την μη είσοδο κουρδικού κόμματος στη τουρκική Εθνοσυνέλευση. 

Ο γνωστός ως ”κούρδος Ομπάμα”, ένας 42χρονος χαρισματικός δικηγόρος, αποτελούσε το κλειδί αυτών των εκλογών. Τόσο με την ηλικία του, όσο και με το στιλ του, έχει εκτοπίσει τους άλλους ηγέτες και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα παίξει χωρίς αμφιβολία ενεργό ρόλο στην τουρκική πολιτική σκηνή τα επόμενα χρόνια.

Ιστορική αναδρομή στην σύγκρουση Κούρδων και Τούρκων

Το κουρδικό ζήτημα βρίσκεται στην πολιτική ατζέντα μετά την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Συνθήκη των Σεβρών του 1920 προσέφερε στους Κούρδους τη δυνατότητα ανεξαρτησίας από την Τουρκία, υπό την αιγίδα της Κοινωνίας των Εθνών. Αλλά αυτό δεν υλοποιήθηκε ποτέ. 

Η άνοδος του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ) στη δεκαετία του 1970 οδήγησε σε βίαιες συγκρούσεις με το στρατό στο νότιο-ανατολικά της χώρας, και σαν αποτέλεσμα είχα ένα τεράστιο κύμα καταστολής για τους Κούρδους γενικότερα. Αρκετές φιλο-κουρδικές οργανώσεις απαγορεύτηκαν από τότε, με αποτέλεσμα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να καταδικάζει το Τουρκικό κράτος για το απολυταρχικό του προφίλ.

Ο πόλεμος που διαρκεί από το 1984  έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 40.000 ανθρώπους.


Η επόμενη μέρα στην Τουρκία
 
Η Τουρκία, σύμφωνα με το Stratfor, θα διολισθήσει σε μια γνώριμη και επικίνδυνη περίοδο πολιτικής αστάθειας που θα θυμίζει την δεκαετία του 1970, όταν η πολιτική σκηνή της χώρας χαρακτηρίζονταν από αμφίρροπες εκλογικές αναμετρήσεις και αδιέξοδες συμμαχίες. 

Η Τουρκία θα χρειαστεί επίσης να αντιμετωπίσει την απειλή των επιθέσεων κούρδων αυτονομιστών, την ίδια ώρα που θα προσπαθεί να αποτρέψει την τζιχαντιστική δραστηριότητα να περάσει τα σύνορα.
 
Η Τουρκία επίσης έχει δείξει τη δυσαρέσκειά της με τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ συμμετέχει κατά καιρούς και στις ασκήσεις που γίνονται στη Μαύρη Θάλασσα σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ.
 
Eπιπλέον η τουρκική λίρα συνεχώς διολισθαίνει και η τιμή της πλέον έχει φθάσει στον πάτο. Πολλοί ειδικοί ισχυρίζονται ότι τα επόμενα χρόνια η Τουρκία θα καταρρεύσει οικονομικά καθώς η φούσκα του κατασκευαστικού κλάδου είναι προ των πυλών. 
 
Η εμπλοκή της Τουρκίας με την υποστήριξη προς τους τζιχαντιστές θα κινητοποιήσει πολλές από τις δυνάμεις της περιοχής και από το δογμά περί ”μηδενικών προβλημάτων της Τουρκίας με τους γείτονές της” θα εξελίχθεί η γιατι όχι ήδη εξελίσσεται σε δόγμα ”μηδενικών φίλων στην περιοχή”.

Το μόνο σίγουρο είναι οτι η Τουρκια θα περάσει από εναν δυσκολο σκόπελο τα επόμενα χρόνια, καθώς οι Κούρδοι και οι άλλες εθνικές μειονότητες της περιοχής θα διεκδικήσουν αυτά που τους αναλογούν. 

Το όραμα του ”σουλτάνου” για μία νέα ”οθωμανική αυτοκρατορία” ανήκει πλέον εις το παρελθόν.