Με αφορμή την 24η Ιουλίου, ημέρα αποκατάστασης της ελληνικής δημοκρατίας με την επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή από το Παρίσι και την θριαμβευτική υποδοχή που του επεφύλασσε ο δοκιμαζόμενος έως τότε από την χούντα των συνταγματαρχών, αποφάσισα να κάνω μια σύντομη ανασκόπηση των γεγονότων και μια αποτίμηση της σημερινής ρευστοποίησης του πολιτικού συστήματος στη χώρα με την παράλληλη έλλειψη ουσιαστικής δημοκρατίας.
Ξημερώματα της  24ης Ιουλίου 1974 και το αεροσκάφος του Γάλλου προέδρου Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν προσγειώνεται στο αεροδρόμιο της Αθήνας μεταφέροντας από το Παρίσι τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.Χιλιάδες Ελλήνων υποδέχονται τον Εθνάρχη βλέποντας στο πρόσωπό του τον ηγέτη που θα σπάσει επιτέλους τον «γύψο» της Χούντας.Στις 04.15 τα ξημερώματα της 24ης Ιουλίου 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκιζόταν πρωθυπουργός, βάζοντας και τυπικά τέλος στο στρατιωτικό καθεστώς των Συνταγματαρχών.
Παρουσία του ανθρώπου της Χούντας, προέδρου Φαίδωνα Γκιζίκη, ο Καραμανλής έδωσε μόνος του το «νενομισμένο όρκο», την ίδια ώρα που οι Αθηναίοι είχαν ξεχυθεί στους δρόμους της πρωτεύουσας πανηγυρίζοντας τη πτώση της χούντας. Στις 25 Ιουλίου 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής απηύθυνε διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό ζητώντας από τους πολίτες να επιδείξουν πολιτική ωριμότητα τις δύσκολες εκείνες ώρες.. Αξίζει ωστόσο να υπενθυμιστεί πως η επανεδραίωση του Δημοκρατικού πολιτεύματος πραγματοποιήθηκε με επώδυνο τίμημα για το ελληνικό έθνος και τούτο γιατί η ανατροπή της δικτατορίας συντελέσθηκε με τη δραματική δοκιμασία του Ελληνισμού στην Κύπρο.
Το εγκληματικό έργο της δικτατορίας των Αθηνών, το ηθικά οικτρό και πολιτικά ολέθριο πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου, νόμιμου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, λειτούργησε ως αφορμή για την επέμβαση της Τουρκίας με στρατιωτική εισβολή στην ακριτική ελληνική Μεγαλόνησο. Τότε, ο Φαίδων Γκιζίκης, διορισμένος από την δικτατορία ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με συναίσθηση της ανεπάρκειας του- αλλά και των υπολοίπων παραγόντων του χουντικού καθεστώτος – να χειριστούν την κρίσιμη κατάσταση αποφάσισε να παραδώσει την κυβερνητική εξουσία.
«Η 24 Ιουλίου 1974 συμβολίζει όχι μόνο το χαρμόσυνο γεγονός της επανισχύος στην Ελλάδα του δημοκρατικού πολιτεύματος, αλλά και το λυπηρότατο γεγονός της κυπριακής τραγωδίας. Άρα, όχι μόνο εορτασμός, αλλά και πένθος εθνικό ταιριάζει στην ιστορική αυτήν επέτειο», παρατηρεί ο ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος.
Για λόγους ιστορικούς αναφέρω συνοπτικά τις κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης:
Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή( 1974-1977)
Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή (1977-1980)
Κυβέρνηση Α. Παπανδρέου (1981-1985)
Κυβέρνηση Α. Παπανδρέου ( 1985-1989)
Κυβέρνηση Τ. Τζανετάκη (2.7.1989- 12.10.1989)
Κυβέρνηση Ξ. Ζολώτα ( 1989-1990)
Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη ( 1990-1993)
Κυβέρνηση Α. Παπανδρέου ( 1993-1996)
Κυβέρνηση Κ. Σημίτη ( 1996-2000)
Κυβέρνηση Κ. Σημίτη (2000-2004)
Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή ( 2004-2007)
Κυβέρνηση Κ. Καραμανλή (2007-2009)
Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου (2009-2011)
Κυβέρνηση Λ. Παπαδήμου (2011-2012)
Κυβέρνηση Α. Σαμαρά (2012-2015)
Κυβέρνηση Α. Τσίπρα(2015, -)
Η έκφραση «Μεταπολίτευση» παραπέμπει στις τέσσερις περίπου δεκαετίες από την πτώση της Δικτατορίας το 1974 μέχρι την έναρξη της οικονομικής κρίσης και τις εκλογές του 2009. Το επίτευγμα της Μεταπολίτευσης είναι ότι μετέτρεψε μια χώρα αυταρχισμού και μισαλλοδοξίας σε μια λειτουργούσα δημοκρατία με ελευθερίες που ποτέ άλλοτε δεν είχαν υπάρξει σ’ αυτόν τον τόπο. Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν δεν είχε υπάρξει, όπως κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, ομαλή λειτουργία του κοινοβουλευτισμού και εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία. Η Μεταπολίτευση ενέταξε την Ελλάδα, η οποία ήταν παρίας της διεθνούς κοινότητας, στη διεθνή συνεργασία και της άνοιξε τον δρόμο της συμμετοχής στην ευρωπαϊκή ενοποιητική προσπάθεια παρά την υστέρησή της.
Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, διότι από το 2009 μπαίνουμε στον καιρό της κρίσης και των μνημονίων, υπάρχουν διάφορες χρονικές περίοδοι. Από το 1974-1985 το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της δημοκρατίας, η ομαλή λειτουργία του κοινοβουλευτισμού, η κατάργηση των διακρίσεων και των ανισοτήτων μεταξύ των πολιτών και η ισονομία. Ο στόχος επιτεύχθηκε. Από το 1981 και μετά η προσπάθεια στράφηκε στον περιορισμό των ανισοτήτων, στη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων, στην ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής. 
Η αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας επιδιώχθηκε κυρίως το 1974-1981 με την ένταξη στην ΕΟΚ, το 1981-1985 με την εναρμόνιση προς τους κοινοτικούς κανονισμούς και το 1996-2003 με την ένταξη στην ΟΝΕ, την εισαγωγή του ευρώ, την ένταξη της Κύπρου στην Ενωση και τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Οι στόχοι αυτοί πραγματοποιήθηκαν. Από το 2007 η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό σε σχέση με το 1974. Η σταθεροποίηση της οικονομίας, η σχετικά υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης για τα δεδομένα της Ελλάδος, η αύξηση των επενδύσεων ήταν πράγματα γνώριμα για τους πολίτες τότε, όπου τώρα φυτοζοούμε. Η Ελλάδα πέτυχε το διάστημα αυτό τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από το 1974 και μετά, καλύτερους μάλιστα από τους ευρωπαϊκούς, και πρωτόγνωρο ύψος επενδύσεων.
Υπήρχαν βέβαια και παθογένειες της χώρας μας που δεν ήταν δυνατόν να απαλειφθούν όπως ο έλεγχος της διαφθοράς, η ανεπάρκεια της διοίκησης, η υπέρβαση της πολιτειακής πολιτικής, η αναμόρφωση του ασφαλιστικού και ο περιορισμός του μεγέθους του κρατικού μηχανισμού. Συγκεκριμένα υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν πρακτικές οι οποίες δυστυχώς και διαιωνίζονται αενάως, βαθιά ριζωμένες και συνυφασμένες με το προφίλ μας ως λαού για 100 και πλέον χρόνια:
Η ακραία αντιπαλότητα μεταξύ των ελληνικών κομμάτων. Επηρεάζει αρνητικά τις προσπάθειες για μεταρρύθμιση και βελτίωση των θεσμών. Ακραίο παράδειγμα ασυνέχειας και αντιπαλότητας ήταν η καταπολέμηση των Μνημονίων από τη Νέα Δημοκρατία το 2010 και η πλήρης αποδοχή τους από τον κ. Σαμαρά το 2012. Όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατάργησε την αναφορά του θρησκεύματος στα δελτία ταυτοτήτων, η Νέα Δημοκρατία αντιτάχθηκε έντονα σ’ αυτήν τη ρύθμιση. Δήλωσε ότι, όταν έρθει στην εξουσία, θα διενεργήσει δημοψήφισμα για το θέμα. Δημοψήφισμα δεν έγινε όταν ανέλαβε την κυβέρνηση το 2004.

Η πελατειακή νοοτροπία και ο τρόπος προσλήψεων στο Δημόσιο. Το 1995 το ΠΑΣΟΚ καθιέρωσε την πρόσληψη των δημοσίων υπαλλήλων με διαγωνισμό. Από το 1996 και μετά εφαρμόστηκε αυστηρά ο κανόνας. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2004 καθιέρωσε τόσες εξαιρέσεις και αλλαγές, ώστε αναίρεσε τον κανόνα. Τώρα ισχύει και πάλι αυστηρά, διότι λόγω της κρίσης γίνονται ελάχιστες προσλήψεις. Γενικά όμως προς προσέλκυση ψηφοφόρων ανέκαθεν τα κόμματα διόριζαν σε θέσεις του Δημοσίου «δικά» τους παιδιά, τα οποία πολλές φορές δεν είχαν και τα προσόντα, δημιουργώντας έτσι ένα πελατειακό κράτος, ένα τεράστιο κρατικό μηχανισμό, ο οποίος ελλείψει γνώσεων και ικανοτήτων κατέστησε τον κρατικό μηχανισμό δυσκίνητο, δυσλειτουργικό και αναποτελεσματικό.

Οι συντεχνιακές πρακτικές. Παράδειγμα: Κοινωνικές ομάδες και κοινωνικές οργανώσεις είχαν εξασφαλίσει ασκώντας πολιτική πίεση φόρους προς όφελός τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε από την Ελλάδα να καταργήσει τους φόρους υπέρ τρίτων. Χρειάστηκε περίπου ένας χρόνος για να καταγραφούν οι φόροι υπέρ τρίτων που είναι τώρα σε ισχύ. Η κατάργησή τους έχει προχωρήσει μόνον μερικά. Σύμφωνα με την «Οικονομική Καθημερινή» της 6.7.2014, κάθε πολίτης, όταν εκδίδει διαβατήριο, καταβάλλει ακόμη 4,60 ευρώ στον Οργανισμό Αγροτικών Ασφαλίσεων. Κατά την αγορά χαρτιού για φωτοτυπίες, πληρώνεται φόρος 4% επί της αξίας του στους οργανισμούς προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας.

Ο υπερσυγκεντρωτισμός και η γραφειοκρατία. Για σχεδόν όλες τις κρατικές αποφάσεις χρειάζεται μια πληθώρα υπογραφών από διάφορους υπευθύνους. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται κάθε υπουργείο να έχει λόγο, να κάνει χάρες για πολιτικούς σκοπούς, να προλαβαίνει μια πολιτικά άσκοπη για το κόμμα απόφαση. Ο υπερσυγκεντρωτισμός αυτός δεν καταργείται εύκολα. Προκύπτει από τις αποφάσεις της διοίκησης και τις πρακτικές των υπαλλήλων που δεν θέλουν να έχουν ευθύνες. Η αποκέντρωση συναντά δυσκολίες λόγω του χαμηλού επιπέδου των υπαλλήλων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της εκτεταμένης διαφθοράς.

Ο λαϊκισμός.  Συνήθης πρακτική των κομμάτων είναι να λαϊκίζουν και να παραμένουν προσκολλημένα σε μικροκομματικά προσκόμματα χωρίς δυνατότητα ανάπτυξης συνεργασίας και υγιούς διαλόγου.
Βλέποντας λοιπόν τις θετικές και τις αρνητικές πλευρές γίνεται έκδηλο σε όλους ότι αν είχε γίνει κατάλληλη διαχείριση των δεδομένων από τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας ίσως να μην φτάναμε σε αυτό το σημείο. Από την μεταπολίτευση και μετά ζούσαμε με ολοένα και πιο πολλά δανεικά χτίζοντας μια επίπλαστη πραγματικότητα και ευημερία. Έργα γίνανε, όπως Αττική Οδός και Ελ. Βενιζέλος αλλά και πολλά ακόμα, βελτιώνοντας τις υποδομές του κράτους. Με τι κόστος όμως αφού τα χρυσοπληρώναμε και οι συμφωνίες πάντα ήταν υπέρ των επιχειρηματιών υποθηκεύοντας στην ουσία το ελληνικό κράτος και το λαό; Μίζες, λαμογιά, μπινιά ,κουτοπονηριά, φοροδιαφυγή βρίσκονταν πάντα στο προσκήνιο και σε πρώτη ζήτηση. Εκπτώσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, χαλαρή πολιτική στις αξιώσεις των γειτόνων, Ίμια και άλλα πολλά χαρακτήρισαν αυτή την εποχή. Υπέρογκος δανεισμός, πιστωτικές κάρτες, υιοθέτηση κάθε είδους δανείων, υπερχρέωσαν τα νοικοκυριά και δημιούργησαν μια τεράστια φούσκα. Εξοπλιστικά, υποβρύχια, Ολυμπιακοί Αγώνες υπερχρέωναν και οδηγούσαν στην καταστροφή τη χώρα. Καταστροφή που τώρα πληρώνουμε. Και κάπου εκεί ήρθε η κατάρρευση της Goldman Sachs και του οίκου Lehman Brothers όπου μας οδήγησε στην οικονομική κατάρρευση, την κρίση, τα μνημόνια με τους επαχθείς όρους και τα επονείδιστα μέτρα.
Η οικονομική κρίση δεν ήταν αναπόφευκτο προϊόν της μεταπολίτευσης. Ήταν αποτέλεσμα των πολιτικών χειρισμών μετά το 2004. Τα κόμματα αδιαφόρησαν από τότε για την υστέρηση της χώρας, τις συνέπειές της, την ανάγκη να συνεχιστεί η σύγκλιση προς την Ευρωζώνη. Στράφηκαν κυρίως στην ενίσχυση της εξουσίας τους με οποιοδήποτε μέσο και με όποιο αποτέλεσμα ήθελε να προκύψει. Άνθησε έτσι ανεμπόδιστα η λαϊκιστική πολιτική και η αποφυγή του πολιτικού κόστους. Ο εκτροχιασμός ήταν η αδήριτη συνέπεια. Η μετάθεση των ευθυνών για την οικονομική κρίση γενικά στη Μεταπολίτευση αποσκοπεί σε παραποίηση των γεγονότων και επιδιώκει την παραπλάνηση των πολιτών. Εντάσσεται στις συνηθισμένες στην ελληνική πολιτική τακτικές οι πρωταγωνιστές μιας αρνητικής εξέλιξης να κατηγορούν τους πολιτικούς τους αντιπάλους για τα αίτιά της ώστε να συγκαλύψουν τον ρόλο τους.
Από το «Τσοβόλα δώστα όλα», στην κίνηση ματ, του Καραμανλή του νεότερου, βλέποντας αυτό που έρχεται, στο «λεφτά υπάρχουν» του Γ. Παπανδρέου, που τελικά δεν υπήρχαν και εκ Καστελορίζου μας ανακοινώθηκε το μπουγιουρντί και η επέλαση του ΔΝΤ, της Τρόϊκας και των ξενόφερτων βασανιστών-δανειστών, στον αντιμνημονιακό Σαμαρά, που εν συνεχεία μετατράπηκε σε μνημονιακότερος των μνημονιακών, συνεπικουρούμενος από τα φυντάνια του Καρατζαφέρη, Γεωργιάδη και Βορίδη και όλη την δεξιά κομπανία, φτάσαμε στο σήμερα, στην πρώτη φορά Αριστερά του Αλέξη Τσίπρα. Μια υποτιθέμενη αριστερή κυβέρνηση η οποία αν και πήρε το μήνυμα για σκληρή διαπραγμάτευση, αν και αποκόμισε το μεγάλο ΟΧΙ στο πρόσφατο δημοψήφισμα, τελικά το μετέτρεψε σε ένα μεγαλοπρεπές ΝΑΙ, υπογράφοντας για άλλη μια φορά μνημόνιο. Δεν θα απαλλαγούμε ποτέ όμως…..
Στα χρόνια λοιπόν της κρίσης είδαμε τον κατακερματισμό και την ρευστοποίηση του πολιτικού συστήματος της χώρας. Όλες οι κυβερνήσεις που ανέβηκαν, εξελέγησαν για δεσμεύσεις που δεν υλοποίησαν ποτέ, όπως και οι τελευταίοι, πραγματοποιώντας τελικά προγράμματα αντίστροφα των υποσχέσεών τους. Από το «σκίζουμε τα μνημόνια μέρα μέρα» του Σαμαρά, στο «διαγραφή του ΕΝΦΙΑ και των μνημονίων με ένα νόμο» του Τσίπρα, παρατηρούμε ότι τίποτα από αυτά δεν έχει γίνει. Και από την άλλη οι ΑΝΕΛ που ενώ παρουσιάζονται ως αντιμνημονιακοί τελικά ψήφισαν δύο φορές μνημόνιο για το καλό της χώρας υποτίθεται. Ένας ένας οι άξονες διχοτόμησης της πολιτικής γεωγραφίας καταρρέουν. Αντιμνημονιακή, αριστερή κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει το σκληρότερο των μνημονίων, παράγωγο εκβιασμών και πραξικοπηματικών πιέσεων των δανειστών που απειλούσαν τη χώρα με έξοδο από τη ζώνη του ευρώ και επιστροφή σε εθνικό νόμισμα. Και τέλος το αφήγημα του πρωθυπουργού ότι θα εφαρμόσει με φιλολαϊκό τρόπο το άκρως αντιλαϊκό μνημόνιο δεν επαρκεί για να σώσει την κατάσταση.
Συνεπώς βλέπουμε ότι σε βάθος χρόνου έχουν καταστρατηγηθεί πάμπολλες θεμελιώδεις έννοιες και αξιώματα που συνοδεύουν την κυρίαρχη έννοια της δημοκρατίας. Έχουμε πλέον μπει τα τελευταία χρόνια σε μια διαδικασία επαναπροσδιορισμού του πολιτικού συστήματος διαφορετικό από αυτό που είχε σχεδιαστεί να γίνει με την μεταπολίτευση. Οι ανισότητες, οι αδικίες, η ατιμωρησία, η φοροδιαφυγή, η έλλειψη κοινωνικού κράτους και πολιτικής βούλησης συνεχίζουν να υπάρχουν, καθιστώντας τη χώρα έρμαιο των διαθέσεων των δανειστών. Το μπραντεφέρ αναμένεται να είναι σκληρό και οι αλλαγές σε πολιτικό επίπεδο και σε συσχετισμό δυνάμεων βίαιες και ριζικές. Ας ελπίσουμε ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία θα οδηγηθούμε στην επαναφορά της ουσιαστικής δημοκρατίας, πολίτευμα που γεννήθηκε στην Ελλάδα, επαναφορά που θα οδηγήσει προς τα βελτίω τον ελληνικό λαό.